પ્રાકૃતિક ખેતી પદ્ધતિમાં તમામ પ્રકારના જંતુનાશકો ઘરે જ બનાવવામાં આવે છે, આપણે અહીં શીખીશું કે નિમાસ્ત્ર ઘરે કેવી રીતે બનાવવું?
ખેડુત મિત્રોને પ્રણામ, અમારો પ્રયાસ છે કે વધુને વધુ ખેડૂતો રાસાયણિક ખેતીને બદલે કુદરતી ખેતી તરફ આગળ વધે જેથી તેઓ ઓછા ખર્ચે ઝેર મુક્ત અનાજનું ઉત્પાદન કરી શકે.
જૈવિક ખેતીમાં, બજારમાં ઉપલબ્ધ જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, પરંતુ તે ખૂબ ખર્ચાળ છે, વિકલ્પ તરીકે નિમાસ્ત્ર ખૂબ જ સારું જંતુનાશક છે. નિમાસ્ત્ર બનાવવું ખૂબ જ સરળ છે, કોઈપણ તેને ઘરે બનાવી શકે છે.
1 પ્રાકૃતિક જંતુનાશક ઘરે કેવી રીતે બનાવવું? અને નિમાસ્ત્રનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
કુદરતી ખેતીમાં, બજારમાં ઉપલબ્ધ કોઈપણ જંતુનાશકો અને રસાયણક ખાતરનો ઉપયોગ થતો નથી, બલ્કે જંતુનાશકો અને ખાતર ઘરે જ બનાવવામાં આવે છે. નિમાસ્ત્ર ઘરે ઉપલબ્ધ વસ્તુઓમાંથી બનાવવામાં આવે છે, તેથી તે લગભગ શૂન્ય ખર્ચે તૈયાર થાય છે.
2 નિમાસ્ત્ર બનાવવાની રીત.
નિમાસ્ત્ર બનાવવાની અડધી રીત તો તેના નામ પરથી જ સમજાય જાય છે, તમે બરાબર સાંભળ્યું છે નિમ+અસ્ત્ર એટલે કે લીમડાનો ઉપયોગ તેને બનાવવા માટે થાય છે, અને લીમડાના વૃક્ષો ભારતમાં દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે. પહાડી વિસ્તાર અને રણ મેદાન સિવાય લીમડાના વૃક્ષો બધે ઉપલબ્ધ છે.
નિમાસ્ત્ર બનાવવા માટે જરૂરી ઘટકો
(1) લીમડાના લીલા પાંદડા અથવા લીમડાની સૂકી લીંબોળી અથવા બંને અડધા અડધા – 5 કિલો
(2) દેશી ગાયનું ગૌમૂત્ર – 5 લિટર
(3) દેશી ગાયનું છાણ – 1 કિલો
લીમડાના પાન અથવા લીમડાના લીંબોળીને મિક્સર ગ્રાઇન્ડરમાં બારીક પાવડર કરો.
એક બેરલમાં 100 લિટર પાણી ભરો અને પાણીમાં લીમડાની તૈયાર કરેલી પેસ્ટ ઉમેરો.
તેમાં ગૌમૂત્ર અને ગોબર બંને મિક્સ કરો અને એક વાતનું હંમેશા ધ્યાન રાખો, અહીંયા માત્ર દેશી ગાયનું ગૌમૂત્ર અને દેશી ગાયના ગોબરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આમાં વિદેશી જાતિની ગાય-ભેંસના મૂત્ર અને છાણનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી.
લાકડીની મદદથી તેને ઘડિયાળની દિશામાં 5 મિનિટ સુધી ફેરવો. તેવી જ રીતે, તેને 2 દિવસ સુધી સવારે અને સાંજે 5-5 મિનિટ સુધી ફેરવતા રહો.
આ દ્રાવણના લીપણાને છાંયામાં રાખો અને તેને કપડાથી ઢાંકી દો. આ રીતે, નિમાસ્ત્ર 2 દિવસમાં તૈયાર થઈ જશે, પછી તેને કપડાની મદદથી ગાળીને રાખો. હવે નિમાસ્ત્ર ઉપયોગ માટે તૈયાર છે, અને તેને 6 મહિના સુધી સંગ્રહિત કરી શકાય છે.
4 નિમાસ્ત્રનો ઉપયોગ કરવાની રીત.
નિમાસ્ત્રનો ઉપયોગ પાકમાં ચૂસીયા પ્રકારના જંતુઓ અને નાની ઈયળો માટે જંતુનાશક તરીકે કરવો જોઈએ.
21 દિવસ સુધીના કોઈપણ પ્રકારના પાક માટે 16 લિટરના સ્પ્રે પંપમાં 2 લિટર નિમાસ્ત્ર નાખીને પાણી સાથે ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
21 દિવસથી જૂના કોઈપણ પ્રકારના પાક માટે 16 લિટરના સ્પ્રે પંપમાં 4 લિટર નિમાસ્ત્ર નાખીને પાણી સાથે ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
કોઈપણ પ્રકારના પાકમાં રોગચાળાના પ્રમાણને ધ્યાનમાં રાખીને નિમાસ્ત્રના ઉપયોગની માત્રા વધારી કે ઘટાડી શકાય છે.
નિમાસ્ત્રનો છંટકાવ કરતી વખતે એ વાતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે સવારે કે સાંજે પાક પર નિમાસ્ત્રનો છંટકાવ કરવાથી સારા પરિણામ મળે છે.
આમ પ્રાકૃતિક ખેતીમાં કોઈપણ પ્રકારના રોગો માટે પહેલા નિમાસ્ત્રનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જો હજુ પણ પાકમાં જીવાત નિયંત્રણ ન હોય તો બ્રહ્માસ્ત્ર, અગ્નિઅસ્ત્ર અથવા દશપર્ણી અર્કનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
પ્રાકૃતિક ખેતીમાં નિમાસ્ત્ર જેવા જંતુનાશકોનો પહેલો ફાયદો એ છે કે ખેતીને અનુકૂળ જંતુઓને કોઈ નુકસાન થતું નથી, જીવાત નિયંત્રણ કુદરતી રીતે કોઈપણ નુકસાન વિના થાય છે.
ફરી એકવાર ખેડૂત મિત્રોને મારી હાર્દિક શુભેચ્છાઓ, આપણે જાણિયું કે નિમાસ્ત્ર બનાવવું ખૂબ જ સરળ છે અને કોઈપણ ખેડૂત ઘરે બનાવી શકે છે. જો તમને હજુ પણ કોઈ પ્રશ્ન કે સૂચન હોય તો અમને કોમેન્ટ બોક્સમાં લખો.
પ્રાકૃતિક ખેતી વિશે વધુ માહિતી માટે અમારી વેબસાઇટ પ્રાકૃતિક ખેતી ડોટ કોમ સાથે જોડાયેલા રહો. આભાર.
